Katwijk aan den Rijn, genesteld tussen Katwijk aan Zee, Valkenburg en Rijnsburg, is een dorp van historische betekenis en landelijke charme in de provincie Zuid-Holland.
Het dorp, dat een eenheid vormt met zijn omringende kernen, ligt op de plaats waar ooit de oude monding van de Rijn was, voor de 11e eeuw. De eerste vermelding van Katwijk aan den Rijn dateert uit 1231, toen Graaf Floris IV er verbleef en er recht werd gesproken, wat wijst op een ontstaan van het dorp rond de 12e eeuw.
Door de eeuwen heen transformeerde Katwijk aan den Rijn van een plek met een vitale vismarkt, verloren aan het groeiende Katwijk aan Zee in 1388, naar een gemeenschap die voornamelijk leefde van land- en tuinbouw. Het dorp speelde ook een belangrijke rol in transport over water, functionerend als een doorvoerhaven. Opmerkelijk is de betekenis van de Katwijkse groenteveiling in de laatste eeuw, waarbij Katwijk de grootste producent van waspeen in Europa werd, een functie die het in het begin van deze eeuw verloor met de opheffing van de groenteveiling.
Centraal in het dorp staat De Roskam, een oude herberg die eeuwenlang een belangrijke sociale en bestuurlijke rol heeft gespeeld. Van het uitspreken van recht tot vergaderlocatie voor de schout en schepenen, en tegenwoordig als het hart van festiviteiten en evenementen, is De Roskam een blijvend symbool van de gemeenschapszin in Katwijk aan den Rijn.
De diepe historische wortels van het dorp worden verder benadrukt door de eeuwenlange verbinding met de adellijke familie Van Wassenaer van Catwijck, die zijn oorsprong vond in het huwelijk van Jacob van Wassenaer met Jacoba van Lyere in 1668. De Dorpskerk in Katwijk aan den Rijn herbergt het familiegraf van deze adellijke tak, waar tot op de dag van vandaag de leden worden bijgezet, met Arent van Wassenaer (baron) als het huidige familiehoofd.
Katwijk aan den Rijn is meer dan een dorp; het is een levende geschiedenisboek dat de verhalen van zijn landbouwverleden, zijn adellijke connecties, en zijn centrale rol in de lokale gemeenschap vertelt. Het dorp slaagt erin om zijn historische charme te behouden terwijl het zich aanpast aan de moderne tijden, en blijft een aantrekkelijke plek voor zowel bewoners als bezoekers die de rust en schoonheid van het Nederlandse landschap waarderen.
